Eerste hulp

De meeste orthodontische “spoedgevallen” kunnen makkelijk thuis verholpen worden. Om je zo goed mogelijk te helpen, moet je het probleem zo goed mogelijk beschrijven. Hierbij kan een diagram van te pas komen die je hier kan vinden: De diagram beschrijft elk onderdeel van een normale vaste beugel.  De diagram beschrijft elk onderdeel van een normale vaste beugel.  Indien de praktijk gesloten is en je toch zeer ernstige pijnklachten hebt, kun je voor advies 010 – 451 7400  (van 9.00-17.00) bellen. Na 5 uur ’s middags tot 9 uur ’s ochtends en in het weekend dient u contact op te nemen met Tandartsenpost010 in het Erasmus MC telnr. 010-4552155 (www.tandartsenpost010.nl).

Echte noodgevallen:

1. Tandtrauma – tand er uit.

• Wanneer een tand er uit is, maak de tand niet schoon.
• Bel onmiddellijk de tandarts, de EHBO of je orthodontist
• Als je de tand nog kan vinden, houdt hem vast aan het glazuur (kroongedeelte) en niet aan het puntige eind (tandwortel)
• De tand niet in water wassen. Niet de wortel schrobben.
• Als het mogelijk is, plaats de tand terug van waar die kwam en hou hem op zijn plaats met een gaasje of washand. Als je de tand niet terug kan plaatsen, bewaar de tand in een glas melk of zoutoplossing of in de omslagplooi van je wang. Niet de tand in water bewaren.
• Koel je wang/lip af met een ice-pack om zwelling te verminderen
• LAAT DE TAND NIET UITDROGEN. De kans dat een tand gered kan worden is groter als het binnen een uur terug geplaatst wordt.

2. Tandtrauma – stuk tand afgebroken

• bel eerst je tandarts
• laat het ons de volgende werkdag weten, zonodig laten wij je voor een korte controle komen

3. Deel van de beugel ingeslikt

• Als er geen ademhalingsproblemen zijn of constant hoesten, bel je orthodontist de eerst volgende werkdag. Er is geen reden om je zorgen te maken.
• Bij constant hoesten/ademhalingsproblemen bel gelijk je orthodontist.

Andere problemen waarvoor je zelden tot nooit de pijnklachtendienst hoeft te bellen:

1. Gebroken bracket/slotje

Een bracket (zie diagram) is een deel van de beugel dat vastgeplakt zit aan de tand met een speciale lijm. Als de bracket los zit, bel altijd de orthodontist en wacht niet tot de volgende afspraak. Wacht je wel op je volgende afspraak zonder het ons te laten weten, dan is de kans groot dat je een nieuwe reparatieafspraak krijgt. Wanneer de bracket gedraaid is om het draadje en daardoor uitsteekt of als het scherp is, kan je orthodontische wax erop plakken of suikervrije kauwgom als je geen wax meer hebt. Als je geen pijn hebt is dit geen echt spoedgeval en bel dan de orthodontist bij de eerst volgende mogelijkheid. Denk eraan: brackets breken af door hard, kleverig of taai voedsel en door stoeien thuis of ongelukjes tijdens het sporten. Gebruik een gebitsbeschermer tijdens ruwe sporten.

2. Draadje prikt

Als het einde van een draadje achterin de mond prikt, zet er wat wax op (of suikervrije kauwgom als wax niet voorhanden is) en bel de orthodontist om het draadje om te buigen of korter te laten knippen. Als de situatie zo erg is maar je niet direct door de orthodontist gezien kan worden, knip dan het draadje zelf met een instrument zoals een nagelschaartje. Om te voorkomen dat je het afgeknipte draadje inslikt, doe een stukje tissue of gaas over het stukje wat je gaat knippen. Het kan zijn dat je nog steeds wax moet gebruiken op het geïrriteerde plekje.

3. Een ligatuurtje prikt

Duw het ligatuurtje terug met een potloodgum of wattenstaafje. Als dit niet voldoende is, gebruik dan wat wax om je wangen te beschermen.

4. Irritatie van de lippen/wangen

Als de brackets/bandjes net geplaatst zijn, kan het wat irritatie geven aan de lippen en wangen. Er moet een soort van een eelt laagje gecreërd worden. Indien erg pijnlijk, neem een stukje orthodontische wax ter grootte van een kleine erwt en plak het op de brackets/bandje waar het pijn doet. De wax kan per ongeluk ingeslikt worden, dit is geen enkel probleem. Wax is onschadelijk. Een instructiefilmpje kan je hier vinden.

5. Ongemakken

Het is normaal om wat druk/pijn te voelen tot 3-5 dagen nadat de beugel of retainer is geactiveerd. Dit is slechts tijdelijk. Eet zacht voedsel en neem zonodig een pijnstiller in.

6. Gebroken/kwijtgeraakt elastiekje

De elastiekjes worden gebruikt om de tanden te verplaatsen (zie diagram). Indien een elastiekje kwijt raakt of breekt, neem dan contact op met de orthodontist. Hetzelfde geldt voor de metalen ligatuurtjes.